Ενδιαφέρομαι για τη γνώμη σας για τον κύριο Χρήστο Γιανναρά.Νομίζω πως τον γνωρίζετε. Είναι καθηγητής της Παντείου σχολής, αρθρογραφεί στην κυριακάτική Καθημερινή στη στήλη "Επιφυλλίδες", έχει σπουδάσει Θεολογία και Φιλοσοφία στη Γερμανία και Γαλλία, και εχει συγγράψει σωρεία φιλοσοφικών και άλλων βιβλίων.
Τον γνώρισα κάποτε απο κοντά στην Αμερική στα πλαίσια μιας επίσκεψής του εδώ, και μιας ανοιχτής συζήτησης προς ένα μικτό γενικά κοινό (φοιτητικό και μή). Μαζί του ήταν και ο κ. Παπαχελάς, διευθυντής νομίζω της Καθημερινής σήμερα, και μερικοί άλλοι. Η συζήτηση ήταν γενικής θεματολογίας. Το πάνελ δεχόταν ερωτήσεις απο το κοινό, και απαντούσε.
Στο τέλος της συζήτησης, μαζί με μια ομάδα φίλων, είχαμε μια σύντομη συζήτηση με τον κύριο Γιανναρά. Ηταν πολύ ευγενικός και πρόσχαρος. Ηθελα να μάθω γιατί στην αθρογραφία του καταφέρεται συνεχώς κατα της Δύσης, υπερασπίστηκα τον Αδαμάντιο Κοραή που ο κύριος Γιανναράς κατηγορεί για την εισαγωγή της Καθαρεύσας στην Ελλάδα, τον ρώτησα τι εννοεί με τον όρο “αναβίωση της Βυζαντινής αισθητικής” σαν μόνη ελληνική πολιτιστική αντιπρόταση, γιατί γράφει τόσο δύσκολα ελληνικά στα φιλοσοφικά του βιβλία. Οι απαντήσεις του ήταν άψογα δομημένες, σε υπέροχα ελληνικά, με ιστορικές και φιλοσοφικές αναφορές. Και ευγενικές.
Η συνάντηση έγινε σε εναν ιδιαίτερο χώρο, την Ελληνική Θεολογική Σχολή Βοστώνης, ένα μέρος άγνωστο στους περισότερους Ελληνες – (δεν έχω δεί ποτέ ούτε ένα άρθρο για αυτό, ένα μέρος που, θα ήθελα να παρουσιάσω σε κάποιο προσεχές πόστ). Ανέφερε ο κύριος Γιανναράς (στο ελληνοαμερικανικό κοινό), οτι στην Αμερική υπάρχει η εκκλησιαστική, παιδαγωγική και οικονομική υποδομή για ανάπτυξη ελληνικής ορθόδοξης παιδείας. Θεώρησα πως μάλλον κάνει λάθος. Τίποτα τέτοιο δεν υπάρχει. Η εικόνα εξαπατά. Μιλούσα με βιωματική πείρα. Εκείνος με τις εντυπώσεις του ορθόδοξου που ψάχνει κοιτίδες ανάπτυξης στο εξωτερικό. Προφανώς η ελληνική εκκλησία της Αμερικής έκανε καλή εντύπωση στον συμπαθή καθηγητή. Είχα τις αντιρρήσεις μου.
Μέσα απο την αθρογραφία του, ο κύριος Γιανναράς απλώνει μια δύσκολη και πολύπτυχη θεματολογία. Κριτικές για την πολιτιστική παρακμή της Ελλάδας. Για τον αμοραλισμό των τελευταίων 25 χρόνων. Για την έλλειψη πολιτικού λόγου στην ελλάδα. Για τις πολλαπλές πολιτικές και εθνικές ταπεινώσεις των τελευταίων χρόνων. Για την έλλειψη έργου της Ελληνικής Εκκλησίας. Για τον ηδονική αποχαύνωση της νεοελληνικής κοινωνίας. Γραμμένα σε όμορφα ελληνικά, ελληνικά της αρχοντιάς.
Εχω στην κατοχή μου μερικά βιβλία του. Μερικά είναι συλλογές επιφυλλίδων, αρθρων που κατα καιρούς έγραψε στις εφημερίδες. Το “Ρητό και Αρρητο”, ενα δύσκολο φιλοσοφικό βιβλίο, που μάλλον προυποθέτει φιλοσοφική παιδεία. Δεν το τελείωσα ποτέ. Το “Καταφύγιο Ιδεών”, ενα υπέροχο αυτοβιογραφικό βιβλίο, που με συγκόνισε. Μου αποκάλυψε το σχέδιο “Προτεσταντοποίησης” της ελληνικής κοινωνίας, κάτι που δεν είχα υποψιαστεί ποτέ. Βιβλίο όμορφο, βιβλίο προσωπικής εμπειρίας του καθηγητή, κατάθεση ψυχής.
Ανήκει λένε στο κίνημα των νεοορθοδόξων. Ενα κίνημα που αναμιγνύει τη θρησκεία και την πολιτική. Που περιέχει υπέρογκο εθνικισμό και βυζαντική νοσταλγία. Πολέμιος της Δύσης για την δημιουργία του ελληνικού κράτους πάνω σε δυτικές δομές.
Δεν συμφωνώ μαζί του σε πολλά. Αλλά με έλκει ο λόγος του. Οι "Επιφυλλίδες" είναι το πρώτο άρθρο που διαβάζω στην Κυριακάτική Καθημερινή. Πολέμιο, αισθησιακό κείμενο, με σαφή θέση στη διαγνωστική των προβλημάτων, αλλά όχι πάντα με σαφή αντιπρόταση.
Ενδιαφέρομαι για τη γνώμη σας.
--------------------------------------
Χρήστος Γιανναράς - Wikipedia
--------------------------------------
40 comments:
Καλημέρα σου! Πραγματικά χαίρομαι ιδιαίτερα για το σημερινό σου θέμα. Δεν έχω μελετήσει αρκετά τον κ. Γιανναρά, αλλά θα συμφωνήσω μαζί σου οτι..ξέρει να μιλάει, έχει άποψη και καταπληκτική μόρφωση! Πράγμα σπάνιο και πολύ σημαντικό σήμερα. Τον εκτιμώ πολύ ως καθηγητή. Προσωπικά νομίζω οτι ειναι απο τους λίγους εναπομείναντες φωτεινούς "σηματοδότες" της εποχής μας..Έτσι θα τον χαρακτήριζα. Καλή σου μέρα :)
Αγαπητέ Locus δεν σε προλαβαίνουμε πιά!
Τον κ. Γιανναρά τον είχα γνωρίσει πρώτα απ' τα βιβλία του και κατόπιν στο Άγιο Όρος.
Έχουμε τις ίδιες καταβολές: Περάσαμε και οι δυό από τις χριστιανικές οργανώσεις με τον αφόρητο ευσεβισμό τους.
Αυτό πιστεύω ήταν και είναι το πρόβλημά του, είναι ένας πληγωμένος τέως ευσεβιστής.
Κατά τα άλλα είναι γλαφυρότατος πλην όμως φοβάμαι χωρίς αντίκρυσμα λόγων.
Το πρωτοείδα -νομίζω- σε τηλεοπτική εκπομπή του Νίκου Δήμου στα ένδοξα 70's με θέμα τα θαύματα.
Η απάντηση του -επαναλαμβάνω αν θυμάμαι καλά- ήταν ότι απο την στιγμή που ενανθρωπίστηκε ο υιός του Θεού το θαύμα είναι πιθανό. Μου φάνηκε η απόκριση του άτολμη και ανάλατη.
Αλλά θα προσκαλέσω τον κ. Δήμου που τον ξέρει και προσωπικά να μας κάνει ένα σχόλιο (αν μας καταδέχεται φυσικά ;-))
Αγαπητέ μου φίλε, ελάχιστα πράγματα γνωρίζω για τον κ.καθηγητή: είναι ευφραδής, γράφει με πάθος και εύκολα μπορεί να σε τυλίξει στα δίχτυα του! Εν ολίγοις, τα άρθρα του πρέπει να τα ξαναδιαβάζεις, διότι την πρώτη φορά σε σαγηνεύει! Στην ξενέρωτη εποχή μας, σπάνια συναντάς άνθρωπο που να επιμένει με πάθος στην άποψή του, εκτός και αν αφορά τον τεράστιο εαυτό του! Δυστυχώς, όμως, στην περίπτωσή του Γιανναρά δεν πρόκειται για απλό πάθος αλλά για εμμονή. Επιπλέον, δεν με συγκινεί το θέμα θρησκεία. Τον διαβάζω όταν ασχολείται με άλλα θέματα.
Το βιβλίο " Ορθοδοξία και Δύση στην νεώτερη Ελλάδα" που διάβασα το 1992 μου παρουσίασε μία "προτεσταντική" ορθοδοξία που αγνοούσα. Αυτό με παρακίνησε για να ψάξω περισσότερο. Τον κ. Χρήστο Γιανναρά τον παρακολουθώ από χρόνια. Δεν συμφωνώ πάντα με ότι λέει. Ιδιαίτερα με την "εσχατολογική" του προσέγγιση περί "Ελλάδας προτελεύτεια". Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συνεχίζω να τον διαβάζω. Το τελευταίο του βιβλίο (έπαινος ψήφου) περιμένει στη σειρά. Μία καθαρή φωνή που αξίζει να την προσέχει κανείς.
Επίσης δεν ξεχνώ ότι όταν έγινε καθηγητής της Φιλοσοφίας στην Πάντειο ήταν ένα μικρό "σκάνδαλο". Για το γεγονός ότι ένας θεολόγος έγινε καθηγητής στην έδρα της Φιλοσοφίας.
Και γω στα ίδια. Διαφωνώ μαζί του σε αρκετά πράγματα αλλά διαβάζω με ενδιαφέρον τα κείμενά του. Θεωρώ ότι είναι ένας αδέσμευτος διανοούμενος με ήθος και πρωτότυπη φωνή. Κάνει και λάθη πάντως, όπως τότε που κατήγγειλε αδικαιολόγητα την κα Γιαννάκου για αθεϊσμό.
Σπάνιο λεκτικό χάρισμα, ύφος και επίπεδο επιχειρηματολογίας roadartist,αυτά είναι τα ωραία χαρακτηριστικά του. Σεβάσμιος ιδεολογικός αντίπαλος.
Αγαπητέ μου αντώνιε!, χαίρομαι που σε "ξετρυπώνω" που και πού!
ένας πληγωμένος τέως ευσεβιστής
Ναι, αυτό είδα και στο "Καταφύγιο Ιδεών". Ενας άνθρωπος που έδωσε τη ψυχή του για κάτι, και στο τέλος αισθάνθηκε προδωμένος.
γλαφυρότατος πλην όμως φοβάμαι χωρίς αντίκρυσμα λόγων
Δεν θα διαφωνήσω. Νομίζω πως τα τελευταία χρόνια έχει προσπαθήσει να αναπτύξει μια αντιπρόταση ενάντια στον πολιτισμό της Δύσης, μια "επιστροφή" σε στοιχεία που ο ίδιος θεωρεί ελληνικά (κυρίως Βυζαντινά στοιχεία). Ανεπιτυχώς βεβάιως, διότι έχει εμπλακεί πολύ σε υπερεθνικές κορώνες.
Μου είναι πάντως πολύ συμπαθής. Απο τη μέρα που τον συνάντησα, τον παρακολουθώ ανελλιπώς.
Ιδεολογικός αντίπαλος του κυρίου Δήμου νομίζω. Θα είχε ενδιαφέρον να παίρναμε ενα σχόλιο απο τον ιδιο.
Αντώνιε νάσαι καλά!
Διακρίνω και εγώ μια εμμονή με τα γραπτά του κ. Γιανναρά λωτοφάγε, ειδικά μάλιστα με τα "πολιτικά" του. Μια χωρίς ιδιαίτερο λόγο απαισιοδοξία. Η εμμονή του οτι ο Ελληνικός πολιτισμός έπαψε να υπάρχει με την κατάρευση του Βυζαντίου, και πως η δημιουργία του νέου κρατιδίου της ελλάδας βρίσκεται σε παρακμή λόγω του γεγονότος οτι στηριχτήκαμε σε ξένες δομές, δεν με βρίσκει σύμφωνο.
Τα εκκλησιαστικά και εγώ τα παραβλέπω αρκετά. Δεν είμαι θρήσκος άλλωστε.
Aισθάνομαι ακριβώς το ίδιο απέναντι στον κ. Γιανναρά βασικέ. Διαφωνίες βεβαίως, αλλά και σεβασμό συνάμα.
Το " Ορθοδοξία και Δύση στην νεώτερη Ελλάδα" δεν το έχω διαβάσει, θα το κοιτάξω. Το "Καταφύγιο Ιδεών" είναι πάντως ένα βιβλίο που συνιστώ. Αυτοί που γεννήθηκαν μέσα στη δεκαετία του '60 με τα υποχρεωτικά κατηχητικά και τις hard core θεολογίες στα σχολεία, θα βρούν σε εκείνο το βιβλίο πολλά να συνδεθούν.
Υψώνει όντως μια καθαρή φωνή μέσα σε ένα κόσμο που βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση μαζί του, και το κάνει με σωκράτιο και αριστοκρατικό ύφος.
Kύριε Λαζαρίδη καλώς ορίσατε στο blog μου! Χαίρομαι για τη γνωριμία. Είστε και συντοπίτης βλέπω (ΝΥ).
Συμφωνώ μαζί σας. Σκοπίμως δεν αναφέρθηκα και εγώ σε ατοπήματα του κ. Γιανναρά, όπως το περιστατικό με την κα Γιαννάκου που αναφέρατε. Αλλωστε νομίζω πως για το περιστατικό, ο ίδιος απολογήθηκε. Ουδείς τέλειος.
Η περίπτωση του κ. Γιανναρά, είναι πιστεύω ιδιάζουσα. Ενώ στο χώρο των λεγόμενων νεοορθόδοξων υπάρχουν και άλλοι, είναι ο μόνος που του αποδίδω κάποιο κύρος στο λόγο του και το γενικό του ήθος.
Ευχαριστώ για το σχόλιό σας! Γι'αυτό έβαλα αυτο το πόστ. Για να μαθαίνω. Ειδικα οι εξ Ελλάδος φίλοι που έχουν την εμπειρία της Ελλάδας στη καθημερινότητά τους, συνεισφέρουν τα μέγιστα.
Καλησπέρα locus κι απο μένα.
Απ τα λίγα που γνωρίζω πέρα από το "τέως ευσεβιστής-χωρίς αντίκρισμα λόγων" του Αντ.Λιόλιου με τον οποίο συμφωνώ απολύτως,
συμφωνώ επίσης με την άποψη του βασικού μετόχου.
Ομολογώ ότι πολλές φορές δεν
αντέχω τον εθνικισμό του. Σημειωτέον ότι τον έχω διαβάσει μόνο στις επιφυλλίδες.
Στα ατοπήματά του θα προσθέσω κι εγώ ένα λίνκ το οποίο το βρήκα εσχάτως και το θεώρησα άκρως ενδιαφέρον.
Ειναι απ το site του δημοσιογράφου Μακάριου Δρουσιώτη.(εφημερίδα Πολίτης της Κύπρου)
http://www.makarios.ws/cgibin/hweb?-A=2404&-V=index
Η γνωριμία μου με τα κείμενα και τον τρόπο σκέψης του Χ. Γιανναρά ξεκινά από τις αρχές της τελευταίας δεκαετίας του 20ου αιώνα. Κάποιος φίλος μου με θρησκευτικές αναζητήσεις τον ανέφερε συχνά και μου κέντρισε την περιέργεια.
Ξεκίνησα να τον διαβάζω στην στρατιωτική μου θητεία ('92-'94) και από τότε πλέον, όπως και ο locuspublicus περιγράφει, είναι το πρώτο κείμενο που διαβάζω στην Κυριακάτικη Καθημερινή (και εδώ και λίγα χρόνια στην ιστοσελίδα της). Ακόμα έχω στο συρτάρι του πατρικού μου φυλαγμένα (κομμένα με ψαλίδι) κείμενά του από την επιφυλλιδογραφία του στην Καθημερινή.
Η πνευματική πρωτοπορία του Χ. Γιανναρά έγκειται στο ότι αδιαφορεί για μια θρησκεία που ο ρόλος της είναι να αφαιρέσει το βάρος του φόβου του θανάτου από τον άνθρωπο - μονάδα, υποσχόμενη υπό όρους διαιώνιση του ατόμου σε μια "άλλη ζωή". Αδιαφορεί δηλ. για μια θρησκεία "χρήσιμη" για τον άνθρωπο - άτομο. Αδιαφορεί γενικότερα για μια θρησκεία που συνδέει τον άνθρωπο - άτομο με έναν Θεό - πομπό δεδομένων αληθειών, η αποδοχή και η εφαρμογή των οποίων εξασφαλίζει "πόντους" αξιομισθίας (όπως ο ίδιος λέει), "πόντους" που θα εξαργυρωθούν στην άλλη ζωή.
Δεν έχω παρακολουθήσει τον Γιανναρά από τα βιβλία του, έχω διαβάσει μόνον το "Ενάντια στην θρησκεία" (πέρυσι τέτοιο καιρό) και το προτείνω σε όσους θεωρούν τον Γιανναρά "θρήσκο" και τον κατατάσσουν αυτόματα σε εκείνους που "φωτίζονται" από τον Θεό τους και παθιάζονται από την εμμονή να μεταλαμπαδεύσουν την φώτισή τους σε μας τους υπόλοιπους.
Η φιλοσοφία και η θεολογία του Γιανναρά έχει άξονα την σχέση, την ύπαρξη και την ζωή όχι "φύσει" αλλά "σχέσει". Δίνει ένα μαγευτικό περιεχόμενο στον έρωτα, χωρίς να απαρνείται την βιολογική του βάση.
Αν υπάρχει μια θεολογία που προσωπικά με ενδιαφέρει, αυτή είναι η θεολογία του Γιανναρά. Και φέτος θα διαλέξω κάποιο βιβλίο του για τις γιορτές.
Υ.Γ.: Του αναγνωρίζω την δύναμη και την γλαφυρότητα των παρομοιώσεων όταν πχ. λέει ότι "Το να πιστεύει κανείς ότι με τον ορθολογισμό θα ερμηνεύσει και θα κατανοήσει τα πάντα είναι σαν να πιστεύει ότι θα μάθει βαλς μελετώντας τους νόμους της βαρύτητας".
Τέλος για τα θαύματα: Για τον Γιανναρά το θείο δεν ενανθρωπίζεται στο ιστορικό πρόσωπο του Χριστού μόνον, αλλά στον καθένα από εμάς.
Αλήθεια, ψάχνετε ακόμη για το αν γίνονται θαύματα; Τι μεγαλύτερο θαύμα από μερικά δισεκατομμύρια μόρια που οργανωμένα με συγκεκριμένο τρόπο αποκτούν συνείδηση της υπάρξεώς τους ως συνόλου και φτάνουν να αναζητούν το νόημά της;
Το θαύμα δεν είναι μια ταχυδακτυλουργία, μια προσωρινή κατάλυση ή άρση ισχύος των φυσικών νόμων. Είναι οι φυσικοί νόμοι αυτοί καθεαυτοί, η ζωή, η συνείδηση και ο Λόγος που ξεπηδά από αυτούς.
@ univers
Συμφωνώ οτι το θαύμα δεν είναι ταχυδακτυλουργία, κάποιο είδος μαγείας. Ο Θεός δεν κάνει θαύματα για να μας τρομάξει και έπειτα να υποταχθούμε σε Αυτόν. Ποιο το όφελος να σκίσει στα δύο το γήπεδο Καραισκάκη και να παρακαλάμε γονατιστοί όλοι μας? Αυτό θα ήταν κατάργηση της Ελευθερίας της επιλογής, που δόθηκε στον άνθρωπο απο Αγάπη. Πίστη στον Θεό σημαίνει εμπιστοσύνη, αυτοπαράδοση, έξοδος απο το εγώ, Έρωτας... Ποιος αγάπησε με το ζόρι?
Τέτοια θαυματα (εντυπωσιοθηρίας δηλαδή) ζητούσε ο διάβολος απο τον Χριστό όταν του ζητούσε να πέσει απο τον ναό για να τον πιάσουν οι άγγελοί Του. Πως είναι θαύμα ο Λόγος, η συνείδηση και οι φυσικοί νόμοι δεν είναι κάτι το καινούργιο που φέρνει ο Χριστός. Τα έχουν πει και άλλοι αυτά. Το συγκλονιστικό, μοναδικό και ανεπανάληπτο που κομίζει ο Χριστός είναι η υπέρβαση των φυσικών νόμων, είναι η νίκη του θανάτου, η Ανάσταση εκ νεκρών.
Στο "Ενάντια στην θρησκεία" ο κ. Γιανναράς εξηγεί πως και η θρησκεία (ως προσπάθεια του ανθρώπου να ερμηνεύσει το άγνωστο) είναι κάτι το ορμέμφυτο, φυσική, βιολογική ανάγκη για να αντέξει την ζωή, η θρησκεία είναι καταφύγιο εγωκεντρικών βεβαιοτήτων. Γι΄αυτό και ο Χριστός δεν ήρθε να ιδρύσει μια νέα θρησκεία αλλά να δείξει τον δρόμο ωστε να μπορέσουμε να υπερβούμε τους φυσικούς νόμους και ότι απορρέει απ' αυτούς (επομένως υπέρβαση και της ίδιας της θρησκείας). Η θρησκειοποίηση του Χριστού, η υποταγή σε ειδωλοποιημένα δόγματα για εγωκεντρική κατασφάλιση, η υποταγή σε αυθεντίες (είτε ανθρώπινες είτε με την μορφή εντολών) χωρίς την αγάπη Χριστού είναι κενή περιεχομένου, που δεν οδηγεί παρα στον ευσεβισμό και την μανιχαική ηθική. Η Αγάπη δεν αντικειμενοποιείται αλλά βιώνεται. Ο Θεός είναι Αγάπη, επομένως κάθε προσέγγιση του Θείου μόνο με την λογική (αποκλείοντας την καρδιά) είναι αποπειρα που θα πέσει στο κενό. Όπως στο κενό, τον θάνατο και την φθορά του χρόνου πέφτει κάθε λογικό (δηλ. ανθρώπινο) σχήμα.
Αλλα μια που δεν θα 'χω την δυνατότητα σχολιασμού και μπορεί να αδικήσουμε το θέμα, το κλείνω άτσαλα όπως το άνοιξα. Σε ότι με αφορά ο Γιανναράς μαζί με τον Ντοστογιεφσκι είναι οι συγγραφείς που έφεραν τα πάνω-κάτω μέσα μου.
Εδώ ένα δεκάλεπτο βιντεάκι του συγγραφέα περι Μεταφυσικής και Επιστήμης:
www.youtube.com/watch?v=JORpA9a1dQc
Να προτείνω και το βιβλίο "Πείνα και Δίψα". Για μένα τουλάχιστον είναι ένα από τα βιβλία που με έχει αγγίξει ιδιαίτερα.
Γενικότερα, τώρα: Ο κ. Γιανναράς είναι, κατά τη γνώμη μου, τόσο διανοούμενος (με την καλή έννοια!), όσο και άνθρωπος (με την πραγματική έννοια του όρου...)
Καλησπέρα.
Δεν εχω διαβάσει κανένα βιβλίο του
κ. Γιανναρά, αλλά τυχαία τον είδα σε μιά τετ α τετ συζήτηση, στην τηλεόραση.
Κυριολεκτικά εντυπωσιάστηκα απ τον μεστό και πολλές φορές γλαφυρό λόγο του, εστω και αν σε αρκετά θέματα (περί θρησκείας) που ανέπτυσσε είμαι αντίθετος.
Αγαπητέ μου univers,
Οπως και εσύ, συνήθιζα και εγώ να συλλέγω άρθρα εφημερίδων. Κάποτε είχα “αρχείο” που με το ίντερνετ έκλεισε.
Δεν γνωρίζω πολλά πράγματα για τη θεολογία του Γιανναρά, και όσα γράφεις είναι για μένα καινούργια.
Απο τα σχόλιά σου, και άλλες πηγές συμπεραίνω πως η θεολογία του Γιανναρά έχει να κάνει κατα πολύ με την προσωπική εμπειρία. Επειδή βλέπω τη θρησκεία συμβολικά (όχι κυριολεκτικά), μ’ αρέσει πολύ η διατύπωσή σου πως Για τον Γιανναρά το θείο δεν ενανθρωπίζεται στο ιστορικό πρόσωπο του Χριστού μόνον, αλλά στον καθένα από εμάς. Είμαστε δηλαδή μετενσάρκωση (ίσως ο όρος να είναι άστοχος) κάποιας μεταφυσικής οντότητας (του θείου). Συμμετέχουμε σε κάποιο οικοδόμημ α ηθικής, αισθητικής και βιολογίας, που βιώνομαι αλλοτε λογικά, άλλωτε με τις άμεσες αισθήσεις μας τα νοήματα της ύπαρξης . Ελπίζω να το κατάλαβα καλά.
Το ακατανόητο (θαύμα) υπάρχει σαν μια διάσταση κάπου, που δεν μπορούμε πάντα να την καταλάβουμε. Στο βίντεο κλίπ που παρέθεσε ο ion, ο Γιανναράς λέι πώς άν η έννοια του χρόνου και του χώρου πάψει να υπάρχει όπως τον αντιλαμβανόμαστε (όπως έχει αποδείξει και η φυσική), ο κόσμος γύρω μας θα γίνει ανεξήγητος.
Αλλά όμως πάραυτα, υπάρχει. Η αιτία της ζωής, ο Λόγος, η Τέχνη, βρίσκονται σε μια διάσταση που δεν μετρείται με την μεθοδολογία της επιστήμης. Αλλά πάραυτα υπάρχει.
Αγαπητέ ion καλωσήρθες!
Και με πολύ χρήσιμα σχόλια! Ευχαριστώ για το link του Γιανναρά YouTube. Πολύ ενδιαφέρον.
Ομορφο και πολύ περιεκτικό το σχόλιό σου. Οπως είπα και πιο πάνω, θα μείνω με τα εξής – Η κατανόηση του νοήματος της ζωής, ο έρωτας, είναι πέρα απο τους φυσικούς νόμους. Η κατανόησή τους απαιτεί προσωπική αναζήτηση και σχέση. Η θρησκεία δεν υπάρχει γαι να αυξήσει τους φόβους μας, αλλά για να μας δώσει τη δύναμη να κατανοήσουμε έννοιες, και νοήματα που η επιστήμη αδυνατεί να εξηγήσει.
Αγαπητέ giant13 γειά σου!
Πολύπτυχος και ενδιαφέρον ανθρωπος ο Γιανναράς. Διαφωνώ και εγώ σε πολλά μαζί του, κυρίως στη προσπάθειά του να “κομίσει πολιτιστική πρόταση απέναντι στη Δύση”. Απλά δεν καταλαβαίνω τί ακριβώς κομίζει, δεν κατανοώ την επιχειρηματολογία του. Τα φιλοσοφικά του βιβλία δεν τα καταλαβαίνω. Χρειάζομαι μια εισαγωγή στα φιλοσοφικά λήμματα που χρησιμοποιεί.
Αγαπητέ seagull καλωσήρθες και εσύ στο blog μου!
Ευχαριστώ για τον τίτλο του βιβλίου. Θα το προμηθευτώ.
Συμφωνώ μαζί σου πως ο κ. Γιανναράς απορρέει ανθρωπιά και ηθος. Και απ’ ό,τι βλέπω, υπάρχει αρκετή συμπάθεια (αν και διαφωνία) προς το πρόσωπό του.
Αγαπητή μου mtryfo χαιρετώ!
Aπο την αρθρογραφία του κ. Γιανναρά, αντλώ τη θέση του οτι ο Ελληνικός Πολιτισμός πέθανε, και τη θέση του πήρε ένα νέο μεταπρατικό κράτος, το σύγχρονο ελληνικό κράτος, στηριγμένο πάνω σε δυτικές δομές (οικονομικές, νομικές, γλωσσικές, κλπ).
Οι δομές αυτές, σύμφωνα με τον κ. Γιανναρά, ήταν και είναι ξένες με την πολιτιστική παράδοση και αισθητική του ελληνικού λαού. Για τους λόγους αυτούς, ο κ. Γιανναράς, απορρίπτει τη Δύση (ξένος πολιτισμός), καθώς και όσους συμμετείχαν στη δημιουργία των δομών της Ελλάδας μετά το 1836.
Κατηγορεί τον Κοραή για την Καθαρεύουσα, την Εκκλησία για ανικανότητα να «κομίσει πολιτιστική αντιπρόταση” στον ξένο προς την Ελλάδα πολιτισμό της Δύσης, τους έλληνες πολιτικούς για περαιτέρω αφελληνισμό. Την δουλειά αυτή (να κομίσει πολιτιστική πρόταση), φαίνεται πως την έχει αναλάβει ο ιδιος ο καθηγητής.
Απο το σημείο αυτό και πέρα όμως, αδυνατώ να καταλάβω ποιά ακριβώς πρόταση κομίζει ο κ. Γιανναράς, ούτε και κατανοώ ποιές άλλες δομές θα μπορούσε να έχει η Ελλάδα, πέρα απο τις δυτικές.
Σ’ ευχαριστώ για το λίνκ με το ατόπημα του κ. Γιανναρά απο το site του δημοσιογράφου Μακάριου Δρουσιώτη.(εφημερίδα Πολίτης της Κύπρου). Φαίνεται εδώ πως ο κ. Γιανναράς, δεν αξιολόγησε καλά τις πηγές του. Αυτό έχει γίνει και στο περιστατικό με τον που ο καθηγητής κατηγόρησε τον κ. Henry Kissinger για ανθελληνικές δηλώσεις του, για δήθεν χτύπημα των πολιτιστικών στοιχείων των Ελλήνων, δήλωση που ο κ. Kissinger δεν έκανε ποτέ.
Θα δεχτώ ότι και τα δύο ατοπήματα είναι ειλικρινή και όχι εσκεμμένα λάθη.
Απο τα σχόλια, συλλέγω τις προτάσεις για βιβλία του κ. Γιανναρά.
Ορθοδοξία και Δύση στην νεώτερη Ελλάδα – Βασικός Μέτοχος
Ενάντια στην θρησκεία - univers & ion
Πείνα και Δίψα - Seagull
Καταφύγιο Ιδεών - locuspublicus
Το video είναι καταπληκτικό. Είναι απίστευτη η ικανότητα του ανθρώπου αυτού να συντάσσει προφορικό λόγο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να νομίζεις ότι τον έχει γράψει και διορθώσει για μια μέρα ολόκληρη!
Σωστά univers,
Τεράστια αντιπαράθεση στο στείρο θρησκευτικό και φιλοσοφικό λόγο των ημερών της σχολικής μου παιδείας στην Ελλάδα.
zoferos mesaionas καλως όρισες στο blog μου!
Ευχαριστώ και για το άρθρο του κ. Γιαννάρα, το οποίο φυσικά διάβασα! Είναι μια φωνή με δική της χρειά και χρησιμότητα, ανάλογα πως την αντιλαμβάνεται ο καθένας. Αν και υπάρχουν πολλά σημεία αντιπαλότητας, το γεγονός είναι πως ο κ. Γιανναράς παράγει απο μόνος του ιδεολογία, ακόμα και αν απευθύνεται σε μιά μικρή ομάδα.
Μια μεγαλύτερη ομάδα, τον σέβεται και τον διαβάζει. Δεν συμφωνεί πάντα μαζί του, αλλά τον θεωρεί έξοχο συνομιλητή και επιχειρηματολόγο. Είναι υπέροχο να δέχεσαι την ύπαρξη υψηλής αισθητικής, επιχειρηματολογίας και λόγου με σεβασμό, ακόμα και όταν πολλές φορές διαφωνείς μαζί του.
Μια τρίτη ομάδα, τον κατηγορεί ανοιχτά, συχνά τον βρίζει. Βρήκα τέταια blogs και είναι αρκετα.
Νάσαι καλά!
Ο Γιανναράς εκφράζει την κλειστοφοβική Ελλάδα που αμύνεται και "βάλλεται πανταχόθεν".
Εκφράζει έναν συνητηρητισμό, μία οπισθοδρόμηση, ένα "εθνικό κατενάτσιο".
Δείτε ένα από τα "κατορθώματά" του:
Το εθνικό μας κατενάτσιο
Ι. Κ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ
Μια είδηση που δημοσιεύτηκε στην αγγλόφωνη τουρκική εφημερίδα «Turkish Daily News» υπέστη μια ενδιαφέρουσα περιήγηση στον ελληνικό Τύπο. Ο πρώην υπουργός των ΗΠΑ κ. Χένρι Κίσινγκερ φέρεται να δήλωσε προ τριετίας σε δημόσια ομιλία του στην Ουάσιγκτον ότι «ο ελληνικός λαός είναι ατίθασος και γι' αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτιστικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετισθεί. Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να διακριθεί, να επικρατήσει κλπ.».
Η φερομένη ως δήλωση Κίσινγκερ ταξίδεψε σε μια μερίδα του ελληνικού Τύπου («Οικονομικός Ταχυδρόμος», «Νέμεσις», «Εστία») προκαλώντας τον διαγγελματικό οίστρο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Χρ. Σαρτζετάκη, το επιφυλλιδογραφικό ενδιαφέρον του κ. Χρ. Γιανναρά («Καθημερινή») και την περιέργεια πολλών. Ο κ. Γιανναράς, μάλιστα, καυτηρίασε την «αδιαφορία στην Ελλάδα για την προκλητικά ωμή δήλωση Κίσινγκερ», γεγονός που θεώρησε «απτή απόδειξη ότι η στρατηγική που εισηγήθηκε ο πολύς Χένρι έχει τεθεί σε εφαρμογή με εντυπωσιακά κιόλας αποτελέσματα».
Εν συνεχεία η φερομένη ως δήλωση Κίσινγκερ διεψεύσθη από το γραφείο του πρώην υπουργού Εξωτερικών μετά από ερώτημα έλληνα πολίτη. Το γεγονός κατεγράφη στο περιοδικό «Πολιτικά Θέματα» και γνωστοποιήθηκε στην «Καθημερινή» με επιστολή του κ. Ν. Κ. Αλιβιζάτου, γεγονός που προκάλεσε οξύτατη επίθεση του κ. Γιανναρά και του κ. Σαρτζετάκη κατά του κ. Αλιβιζάτου! Επάνω που μας χρώσταγαν, δηλαδή...
Αυτά ως προς το συγκεκριμένο περιστατικό. Θα μπορούσε κανείς να ανακράξει χαιρέκακα «την πάτησαν οι Ελληνάρες!» αλλά δεν νομίζω ότι είναι εκεί το πρόβλημα. Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που κατασκευασμένα γεγονότα επιστρατεύονται για να τεκμηριώσουν ιδεολογικά επιχειρήματα και πολιτικούς συλλογισμούς. Προσφάτως ακόμη επιστρατεύθηκε από διάφορα μέσα ενημέρωσης ένα υποτιθέμενο non-paper των συζητήσεων Κλίντον - Σημίτη το οποίο καταγγέλθηκε ως πλαστό και κατασκευασμένο έγγραφο τόσο από την ελληνική κυβέρνηση όσο και από την αμερικανική πρεσβεία. Παρά ταύτα, είς εκ των προαγωγών του εγγράφου ακούστηκε σε κανάλι να λέει: «Συζητάμε αν είναι πλαστό ή δεν είναι αντί να συζητάμε για το περιεχόμενό του, γι' αυτά που λέει!». Κατ' αυτόν, το περιεχόμενο τυγχάνει έγκυρο, ακόμη κι αν το έγγραφο είναι πλαστό. Θέμα λογικής και θράσους...
Το ενδιαφέρον της υπόθεσης, λοιπόν, δεν βρίσκεται μόνο στα περιστατικά. Αλλωστε, όλοι λίγο - πολύ ξέρουμε περί Κυρίου Χρήστου, δεν περιμέναμε τον Κίσινγκερ. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στην επιστράτευση και στην εκμετάλλευση από ανθρώπους κατά τεκμήριο σοβαρούς μιας είδησης εξαρχής αμφιβόλου προέλευσης, εξ ορισμού αμφισβητούμενης εγκυρότητας και, πάντως, βλακώδους περιεχομένου. Η διάψευση που ακολούθησε ήταν μάλλον περιττή και κατά βάθος αυτονόητη.
Εξαρχής θα μπορούσε κανείς βασίμως να υποθέσει ότι αποκλείεται ο δρ Κίσινγκερ να έχει τρεις σκασίλες, εκ των οποίων η μία είναι πώς θα πλήξει τους Ελληνες. Αλλά ακόμη κι αν τα των Ελλήνων τρόπαια τύχαινε να τον κρατούνε ξάγρυπνο, ακόμη κι αν απεργαζόταν σε σκοτεινές συνωμοσίες τα μύρια όσα κατά της ελληνικής γλώσσας, ακόμη κι αν ακούει Ορθοδοξία και του σηκώνεται η τρίχα κάγκελο, αποκλείεται να δήλωνε τέτοιες κουταμάρες και δη δημοσίως, σε διάλεξη στην Ουάσιγκτον. Αντε να δεχθώ ότι ο Κίσινγκερ είναι «ανθέλλην» (τι έκφραση κι αυτή!) αλλά αποκλείεται να δεχθώ ότι είναι βλαξ!
Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι τι είπε ή τι δεν είπε ο Κίσινγκερ (παρ' όλο που η χρήση πλαστού ή παραποιημένου αποδεικτικού υλικού δεν αποτελεί και την εντιμότερη πνευματική πράξη...) αλλά γιατί επιστράτευσαν αυτόν τον αμφισβητούμενο Κίσινγκερ διακινδυνεύοντας τις συνέπειες που προέκυψαν. Γιατί τόσοι καλοί άνθρωποι στην Ελλάδα αισθάνονται να ζουν σε καθεστώς γενικευμένης και αναπόδεικτης συνωμοσίας εις βάρος της εθνικής τους υπόστασης; Και γιατί αισθάνονται την ανάγκη να πέσουν με τα μούτρα στα πρώτα ίχνη αποδεικτικού υλικού, έστω και αμφισβητούμενου, αντί να γελάσουν με τις εκκεντρικές αυτές απόψεις; Γιατί αυτή η κατάσταση πολιορκίας; Τι τους απειλεί; Τι τους τρομάζει;
Η απάντησή μου είναι εξαιρετικά απλή. Αντιδρούν έτσι επειδή η σχολή σκέψης την οποία εκφράζουν δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς φόβο, χωρίς απειλή, χωρίς την ανομολόγητη παραδοχή μιας εξυφαινόμενης συνωμοσίας• μιας συνωμοσίας που με τη σειρά της δικαιολογεί την εσωστρεφή και αμυντική στάση που πρεσβεύουν. Αμύνονται επειδή κάποιος τους απειλεί, τους απειλεί ύπουλα, συνωμοτικά και ακατάπαυστα. Η συνωμοσία δεν τεκμηριώνεται από πουθενά; Μα αυτό ακριβώς την αποδεικνύει επικίνδυνη και φταίμε εμείς, οι υπόλοιποι, που δεν καταλαβαίνουμε τον κίνδυνο να τρέξουμε στους προμαχώνες.
Η συνωμοτική ανάγνωση της Ιστορίας δεν είναι ασφαλώς νέο φαινόμενο ούτε ουδέτερο ιδεολογικά. Γράφοντας για τη Γαλλική Επανάσταση, ο Ζακ Γκοντεσό σημείωνε ότι όλη η αντεπαναστατική ιδεολογία εμπεριείχε μια θεωρία της συνωμοσίας. Η επαναστατική διαδικασία συνοψιζόταν στη συνωμοτική παρέμβαση των Ιακωβίνων και των μασόνων. Ο περίφημος αβάς Μπαριέλ και ακολούθως ο Ζοζέφ ντε Μεστρ ήταν οι πρώτοι διδάξαντες. Σε ολόκληρο τον 19ο και στον 20ό αιώνα το σύνολο της ακροδεξιάς και φασίζουσας σκέψης (αλλά και μιας απλουστευτικής «αριστερής» αντίληψης...) συνέχισε να εμπλουτίζεται και να στηρίζεται στον φόβο της συνωμοσίας κατά της καθεστηκυΐας τάξης αλλά, κυρίως, κατά της κοινωνικής, εθνικής, ακόμη και φυλετικής ευταξίας.
Ο μύθος της σιωνιστικής συνωμοσίας (στην τεκμηρίωσή του συναντούμε άλλο ένα πλαστογράφημα, τα περίφημα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών») τροφοδότησε τα πιο ακραία αντισημιτικά παραληρήματα, άνοιξε διάπλατα τον δρόμο στον εθνικο-σοσιαλισμό και σε αρκετές ακόμη εκτροπές. Ο φασισμός του Μεσοπολέμου ήταν, πάνω απ' όλα, το μείγμα ενός φόβου και μιας νοσταλγίας. Και υπενθυμίζω ακόμη ότι ρητώς κι ομολογημένα ο φασισμός ήταν μια αντίδραση κατά «του διεθνισμού και του κοσμοπολιτισμού», μιας απειλής που τότε (όπως και τώρα;) υπονόμευε τα «εθνικά χαρακτηριστικά», τα «εθνικά δεδομένα», την «εθνική καθαρότητα». Την απειλή αυτή συγκροτούσαν ο «διεθνής εβραϊσμός», η «διεθνής μασονία», το «κοσμοπολίτικο χρηματιστηριακό κεφάλαιο» και γενικώς ό,τι ξέφευγε από ένα απίστευτα στριμωγμένο εθνικό κοστούμι.
Η ρητορική μοιάζει απίστευτα• σε σημείο που να ταυτίζεται ή που να αναπαράγεται πιστά. Το ιδεολογικό υπόστρωμα της ευαισθησίας δεν είναι ουδέτερο ούτε ακίνδυνο ούτε καλοπροαίρετο. Τουλάχιστον ο φασισμός του Μεσοπολέμου μαζί με την απειλή ανεμείγνυε και λίγη νοσταλγία. Και, τουλάχιστον, αυτοί που γοητεύτηκαν από τη νεφελώδη παρακμιακή λογική του είχαν το ελαφρυντικό ότι τότε δεν ήξεραν τις συνέπειες, δεν είχε έλθει ακόμη ο λογαριασμός. Σήμερα;
Ακόμη όμως κι αν παραδεχθούμε ότι το ζητούμενο είναι απλώς να απλώσουμε ένα δίχτυ προστασίας πάνω σε μια ταυτότητα που απειλείται ¬ από τον Κίσινγκερ ή από κάποιον άλλον• αν δεχθούμε ότι καλούμαστε να προστατεύσουμε κάτι, σε σημείο που να μην αλλάξει τίποτα, τότε δεν χρειάζεται καμία απόδειξη συνωμοσίας• καμία φιλολογία περί ελληνικότητας, γλώσσας, θρησκείας, ιστορικών αποθεμάτων κι άλλων τινών. Είναι μια τυπική συντηρητική παρότρυνση, σύμφωνα μάλιστα και με τον καλύτερο ορισμό του Ντισραέλι: καλούμαστε να συντηρήσουμε, τελεία και παύλα. Ενα απέραντο εθνικό κατενάτσιο σε ρυθμό «Ελεύθερων Πολιορκημένων».
Το πρόβλημα είναι ότι σε μια εποχή που όλα αλλάζουν οι συντηρητισμοί παρασύρονται ακατάπαυστα και σχεδόν φυσιολογικά. Δεν είναι θέμα επιλογής αλλά ροής των πραγμάτων. Γι' αυτό και η κυρίαρχη ιδεολογική σύγκρουση της εποχής μας δεν εκδηλώνεται στον άξονα συντήρηση/αλλαγή αλλά στη μορφή της αλλαγής, στο περιεχόμενο του εκσυγχρονισμού. Η αλλαγή, με άλλα λόγια, δεν είναι το ζητούμενο, είναι το δεδομένο.
Παραδέχομαι ότι άνθρωποι κλειστής παιδείας και, κυρίως, εσωστρεφούς νοοτροπίας δεν είναι εύκολο να βαδίζουν συμφιλιωμένοι με τις αλλαγές που συντελούνται γύρω τους. Ζουν σε μια κοινωνία, σε μια Ελλάδα, σε έναν κόσμο που δεν τους αρέσει πια, που δεν τον κατανοούν και δεν τον ευχαριστιούνται. Ισως γι' αυτό τελικώς να επιστρατεύονται κι οι διάφορες συνωμοσίες: όχι μόνο ως απειλή εναντίον όλων αλλά και ως ερμηνευτικός μηχανισμός μιας αλλαγής την οποία ορισμένοι δεν μπορούν να κατανοήσουν, άρα και να αποδεχθούν.
Το ΒΗΜΑ, 28/09/1997 , Σελ.: B02
Κωδικός άρθρου: B12448B021
ID: 37745
http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12448&m=B02&aa=1
αγαπητέ locus
εστω και καθυστερημενα(λογω του προβληματος που μας ταλανιζει 2 μηνες τωρα)ειδα το πολυ ενδιαφερον ποστ σου.
Και ειναι μεγαλη συμπτωση γιατι σκεφτομουν και γω να κανω μια αναφορά στον Γιανναρά,μετα το δεος που ενιωσα διαβαζοντας το χθεσινο του αρθρο
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_16/12/2007_252710
Μια συνοπτικη ιστορια του Δυτικου Πολιτισμου και των κοινωνικων κινηματων σε λιγες φρασεις,φρασεις που καθεμια απ'αυτές θα σηκωνε κεφαλαια 60 και 100 πυκνων σελιδων,φρασεις οπως πχ.
"Η Νεωτερικότητα είναι πολιτισμός που προέκυψε από το μέγα (για το δυτικοευρωπαϊκό παρελθόν) επίτευγμα θεσμικής (και παντοδαπής) προστασίας των δικαιωμάτων του ατόμου."
και αμεσως ,μετά
" Δεν ξέρουμε να κοινωνούμε, να μοιραζόμαστε, δεν υποπτευόμαστε τη χαρά της αυθυπέρβασης, της αυτοπροσφοράς, την ερωτική ανιδιοτέλεια."
πραγματικά αισθανθηκα δεος για τη δυνατοτητα που δινει σημερα η τεχνολογια σε οποιονδηποτε(κι εμενα που αμελησα ή δεν προλαβα χτες να αγορασω την εφημεριδα)να διαβασει με την ησυχια του το απαύγσμα της σοφίας ενος πολυδιαβασμένου και φιλοσοφημενου ανθρωπου και να στοχαστει μετά πανω σ'αυτο.
Συμφωνωντας ή οχι μαζι του,δεν μπορει κανεις να αρνηθεί οτι "πλουτίζει" διαβαζοντας τον,καθως και οτι γινεται κοινωνός ενος πνευματος κι ενος ηθους,σπανιου στις μερες μας.
Aγαπητέ μου doctor,
Ευχαριστώ για το σχόλιο, κατα κάποιο τρόπο το περίμενα.
Γνωρίζω την ιστορία, τόσο το άρθρο του Γιανναρά το οποίο έψαξα να βρώ αλλά δεν το βρήκα, όσο και το αρθρο του κ. Πρετεντέρη.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση, και όχι μόνον, συμφωνώ με τον Πρετεντέρη, και ρίχνω το λάθος στον Γιανναρά. Ηταν πολύ εξώφθαλμο το λάθος για να δικαιολογηθεί. Εσπευσε αμέσως ο κ. Γιανναράς να κατηγορήσει, χωρίς να ελέγξει τις πηγές του. Είπα παραπάνω στα σχόλια, οτι θα ήθελα να πιστεύω πως το ατόπημα ήταν ενα ανθρώπινο λάθος.
Εφτιαξα αυτό το πόστ για να μαζέψω γνώμες. Γνώμες των ολίγων που με επισκέπτομαι, και χαίρομαι που διαπιστώνω πως είναι μια πολύ μορφωμένη και μοντέρνα ομάδα ανθρώπων. Να δώ τι πιστεύουν και αυτοί που ζουν στην Ελλάδα.
Τα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών», δεν τα γνώριζα, τα άκουσα πρώτη φορά απο τον Πλεύρη, μετά το ερεύνησα και είδα πως πρόκειται όντως περι πλαστογραφημάτων. Εδωσαν όμως και δίνουν υλικό σε πολλούς πλαστογράφους της ιστορίας. Θυμάμαι νεαρός, διάβασα ενα βιβλίο του Κυριάκου Διακογιάννη για τους εβραίους, που ήταν ολόκληρο ένα πλαστογράφημα.
Οταν τον γνώρισα, ανέφερα στον κ. Γιανναρά, πως πέρα απο τις δομές της Δύσης, δεν υπάρχουν άλλες προοπτικές για την Ελλάδα. Διαφώνησε μαζί μου μιλώντας για κάποια ελληνική πολιτιστική αντιπρόταση. Ευχαρίστως, ομολόγησα, να τη θεωρήσω, αν βέβαια υπάρχει. Οι συνεχείς του αναφορές στην αναβίωση του Βυζαντίου, την υποτέλεια της Ελλάδας, και τα υπόλοιπα γνωστά, με αφήνουν ομολογώ αδιάφορο. Δεν είναι η Ελλάδα υποτελής περισότερο απο οποιαδήποτε άλλη μικρή χώρα στον κόσμο που επιζητεί συμμαχίες για να επιβιώσει.
Δεν συμφωνώ με τα εθνικιστικά του κ. Γιανναρά, και το έχω δηλώσει. Μου αρέσει απλά ο τρόπος της γραφής του, η επιχειρηματολογία του, το ύφος του. Γι' αυτό και τον χαρακτήρισα "σεβάσμιο ιδεολογικό αντίπαλο".
Ευχαριστώ doctor , η γνώμη σου μετράει για μένα.
Φίλε μου squarelogic,
Σ'ευχαριστώ που ήρθες. Διάβασα το κυριακάτικο άρθρο που παραθέτειες και σ' ευχαριστώ για την παραπομπή.
Κείμενα σαν κι'αυτά παρακολουθώ με διπλό ενδιαφέρον. Το ενδιαφέρον του διανοητή που συλλαμβάνει ενα θέμα, και εκείνο του συγγραφέα που θέλει να συντάξει επιχειρηματολογία ικανή να στηρίξει τη θέση του κειμένου. Εκεί ο Γιανναράς είναι δάσκαλος.
Mου αρέσουν τα φιλοσοφικά του δοκίμια, οι θεολογικές και κοινωνικές του αναφορές και αναλύσεις του, ο λόγος του για τη σύγχρονη παρακμιακή διάσταση της Ελλάδας.
Μου αρέσει η αρχοντιά του λόγου, το αριστοκρατικό του ύφος, η ηρεμία της ροής, η καταπληκτική του ικανότητα να συντάσει προφορικό λόγο.
Στα εθνικιστικά διαφωνώ μαζί του, έντουτοις όπως λές και εσύ Συμφωνωντας ή οχι μαζι του,δεν μπορει κανεις να αρνηθεί οτι "πλουτίζει" διαβαζοντας τον,καθως και οτι γινεται κοινωνός ενος πνευματος κι ενος ηθους,σπανιου στις μερες μας.
.
Aν αυτό το ύφος το είχαν όλοι στην ακαδημαική και πολιτική Ελλάδα, ο βαθμός σεβασμού προς πρόσωπα και θεσμούς θα είχε αυξηθεί κατακόρυφα.
Ο LocusPublicus είπε...
Οταν τον γνώρισα, ανέφερα στον κ. Γιανναρά, πως πέρα απο τις δομές της Δύσης, δεν υπάρχουν άλλες προοπτικές για την Ελλάδα. Διαφώνησε μαζί μου μιλώντας για κάποια ελληνική πολιτιστική αντιπρόταση. Ευχαρίστως, ομολόγησα, να τη θεωρήσω, αν βέβαια υπάρχει. Οι συνεχείς του αναφορές στην αναβίωση του Βυζαντίου, την υποτέλεια της Ελλάδας, και τα υπόλοιπα γνωστά, με αφήνουν ομολογώ αδιάφορο.
*****
Η άποψη αυτή του κ.Γιανναρά και γενικά των νεοορθόδοξων δραπετών της πραγματικότητας αποτελεί την επιτομή της πολιτικής μυωπίας και της θεώρησης της σημερινής πραγματικότητας μέσα από τα μάτια ενός εξιδανικευμένου παρελθόντος.
Αν είναι δυνατόν, σήμερα, στην κοινωνία της πληροφορίας, στην εποχή της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας, να προτάσσουμε την επιστροφή στον μεσαίωνα, στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία (!!!).
Θα δικαιολογούσα τον κ.Γιανναρά, μόνο αν ήταν ονειροπόλος και άκρως συναισθηματικός.
Όμως δυστυχώς ο κ.Γιανναράς το πιστεύει αυτό που λέει και ακόμη δυστυχώς οι μηδαμινές οικονομικές του γνώσεις είναι που συντελούν στην υιοθέτηση ενός οράματος που πιο πολύ έχει να κάνει με παραμύθι παρά με την σκληρή πραγματικότητα.
Τι μέγεθος οικονομίας έχει η Ελλάδα για να σταθεί μόνη της στην παγκόσμια οικονομία;
Άντε, να φύγουμε αύριο από την Ε.Ε. και να είμαστε με την Αλβανία, την ΠΓΔΜ και την Σερβία οι μόνες χώρες εκτός Ε.Ε.
Δεν συναριθμώ την Νορβηγία και την Ελβετία, διότι οι οικονομίες τους είναι πολύ ισχυρές, ώστε να τις "παίρνει" να είναι εκτός Ε.Ε. ή έστω χαλαρά συνδεδεμένες με αυτήν.
Το όραμα της ορθόδοξης Δεξιάς, είναι μία ουτοπία, και αν κάποτε εφαρμοστεί θα είναι μια δυστοπία.
Όσον αφορά την θεολογική του τοποθέτηση, ο κ.Γιανναράς είναι αρκετά μπροστά από τους θρησκόληπτους, μόνο που αυτό το κοκτέηλ θρησκείας και εθνικισμού εμένα μου θυμίζει τούρτα με σαρδέλες.
Βέβαια υπάρχουν και άλλες πιο χαριτωμένες περιπτώσεις (Κανέλη, Ζουράρις) όπου συνδυάζεται ο εθνικισμός με την θρησκεία αλλά και με τον κομμουνισμό.
Αυτός για μένα είναι ο ορισμός της έκφρασης "τρικυμία εν κρανίω".
Καλημέρα και συγνώμη για την αμεσότητα της σκέψης μου.
doctor
doctor
Αγαπητέ doctor ,
Αμεσότητα σκέψης ζητάω doctor, η γενική θέση σου με βρίσκει σύμφωνο.
Η αναβίωση του Ελληνισμού σαν έθνος κράτος οφείλεται στη γενική τάση του περασμένου αιώνα να οριοθετηθούν οι διάφορες εθνικές κουλτούρες της Ευρώπης μέσα σε εθνικά σύνορα.
Η Ελληνική Επανάσταση κατα των Τούρκων αποτελεί σαφώς ενα απελευθερωτικό αγώνα, παρόμοιο του οποίου είδαμε και σε άλλα σημεία του πλανήτη (Αμερικανική Επανάσταση). Το 1820, απελευθερωτικοί αγώνες έλαβαν χώρα ακόμα και στη Λατινική Αμερική, οπου ο Simon Bolivar δημιούργησε την Gran Colombia. Ηταν μια εποχή διεθνών ανακατατάξεων και απελευρωτικών κινημάτων.
Συγχρόνως, βιώσαμε τη Γαλλική Επανάσταση, της οποίας οι ανθρωπιστικοί στόχοι επηρέασαν την Ευρωπαική Διανόηση.
Η Ελληνική Επανάσταση ήταν ιδεολογικό δημιούργημα της Ελληνικής διανόησης στη Ρωσία και Ευρώπη. Οταν η χώρα απελευθερώθηκε, λογικό ήταν να δημιουργηθούν κύτταρα δυτικής διανόησης και στην Ελλάδα. Ενα σύγχρονο κράτος απαιτεί δομές. Φυσικά και αποκτήσαμε δυτικές δομές (βασιλιά, τραπεζικό σύστημα, νόμους), βάσει των δυτικών προτύπων. Αυτά είχε η Ευρώπη, αυτά έδωσε.
Η καθαρεύουσα του Κοραή, ιδεολογικό κατασκεύασμα του ιδίου, είχε σκοπό να ξεκαθαρίσει το γλωσσικό τοπίο στη χώρα μας, η οποία την εποχή εκείνη ήταν γλωσσικά ανομοιογενής. Πήρε και αυτή τον ιστορικό της δρόμο. Αλλά δεν ήταν συνομωσία, ούτε προσπάθεια να πληγεί γλωσσικά ο Ελληνισμός.
Σαφώς και πιστεύω πως ο Βυζαντινός πολιτισμός έχει πεθάνει. Απο τη 2η κιόλας Σταυροφορία. Οπως και ο Κλασσικός Ελληνικός πολιτισμός, έτσι και ο Βυζαντινός, έφτασε στο τέλος του.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Γιανναράς θρηνολογεί. Εγώ όχι. Δέχομαι το τέλος του ενός πολιτισμού, και την αρχή ενός άλλου.
Δεν βλέπω προσωπικά κανένα λόγο να επιστρέφω στο παρελθόν. Ούτε και βλέπω τον θάνατο του Ελληνισμού. Απλά ο Ελληνισμός μετεξελίχτηκε, μέσα απο νέες διαστάσεις. Μοντέρνες. Οπως και κατα τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, έτσι και κατα τη σύγχρονη περίοδο, η Ευρώπη προσπάθησε να φέρει την Ελλάδα κοντά της. Γι'αυτό τη δέχτηκε και στην ΕΕ.
Το κίνημα των νεοορθοδόξων αποτελεί για μένα ένα ουτοπικό ιδεολογικό κίνημα χωρίς κανένα σκοπό. Κομμουνισμός και θρησκεία δεν συνδιάζονται. Εθνικισμός και Κομμουνισμός επίσης. Είναι ενα γραφικό κίνημα, στηριγμένο στη συναισθηματική ανασφάλεια πολλών συμπατριωτών μας που πιστεύουν οτι άν κλείσουμε τα σύνορα, θα γίνουμε καλλίτεροι Έλληνες, άνθρωποι και επιχειρηματίες.
Οι εθνικιστικές κορώνες λοιπόν με αφήνουν αδιάφορο. Χωρίς την ΕΕ, η Ελλάδα θα είχε βουλιάξει. Αυτό το γνωρίζουν όλοι. Και δεν βλέπω κανένα απολύτως λόγο γιατί η συμμετοχή μας στο κόσμο απαιτεί γλωσσικές, εθνικές ή όποιες αλλες υποχωρήσεις.
Ο κ. Γιανναράς, περιέργως εξήρε την Καννέλη και το λόγο της. Σε άρθρα του. Εδώ πραγματικά διαμαρτύρομαι. Η κ. Κανέλλη δεν έχει καμμία ικανότητα άρθρωσης σωστού λόγου. Βρίζει συνεχώς και δεν προσφέρει επιχειρηματολογία. Η τάση της να συνδιάσει Θρησκεία, Κομμουνισμό και Εθνικισμό, είναι εντελώς κωμική.
Θα παραμείνω απλά στη διαπίστωση, πως ο κ. Γιανναράς εκτός απο τα εθνικιστικά του, έχει και άλλες διαστάσεις σκέψης (φιλοσοφική, θεολογική, κοινή). Αυτά τα απολαμβάνω. Και ενώ την κ. Κανέλλη και Ζουράρη δεν τους αντέχω καθόλου γιατί τους θεωρώ μονοδιάστατους, τον κ. Γιανναρά τον παρακολουθώ, τουλάχιστον ως ευπρεπή διανοητή.
Locus Publicus, επανέρχομαι διότι...
...χθες το μεσημέρι, βρήκα σε ένα βιβλιοπωλείο, και αγόρασα αμέσως, ένα "βιβλίο -cd" με τίτλο "Λόχου Χάριν", όπου ο Χρήστος Γιανναράς διαβάζει Αλ.Παπαδιαμάντη, Οδ.Ελύτη αλλά και οκτώ δικά του κείμενα. Σήμερα το πρωί, ερχόμενος στην εργασία, το άκουγα μέσα στο αυτοκίνητο. Το βρήκα αρκετά ενδιαφέρον και, ιδίως, "ζεστό" (προσωπικά μ' αρέσει ιδιαίτερα να ακούω κείμενα από τον ίδιο τον δημιουργό τους...) και γι' αυτό σε ενημερώνω. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "bond-us" (www.bond-us.gr)
seagull σε υπερευχαριστώ!
Το "βιβλίο -cd" με τίτλο "Λόχου Χάριν", δεν το βρήκα στο λίνκ που παρέθεσες για να το παραγγείλω. Θα το κοιτάξω αλλού. Η πληροφορία σου είναι όμως χρήσιμη. Κάθε χρόνο σημειώνω τίτλους βιβλίων, μουσικές παραγωγές και ταινίες που προτείνουν διάφοροι, και στο τέλος αγοράζω πολλά. Θα χαιρόμουν να άκουγα τον Γιανναρά αν απαγγέλει Παπαδιαμάντη. Θα μου έδεινε πιστεύω μια ψυχική ηρεμία. Οταν βρώ το "Λόχου Χάριν", θα σε ειδοποιήσω.
Εστω και καθυστερημένα διάβασα το τόσο ενδιαφέρον ποστ όσο τα έξ ίσου ενδιαφέροντα σχόλια.
Ο doctor με έχει καλύψει πλήρως , βλέποντας δε τον Γιανναρά πρόσφατα, σε μία συνέντευξη του στην τηλεόραση της ΕΤ3, πράγματι διαπίστωσα ότι έχει ένα γοητευτικό λόγο μόνο που έχεις τελικά την άισθηση ότι έχει πράγματι τρικυμία εν κρανίω !
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι ο Χρήστος Γιανναράς είναι απο τους λίγους διανοούμενους που έχουν άποψη στις μέρες μας και τη διατυπώνει με σθένος χωρίς να θέλει να γίνει αρεστός.
Το αντίθετο δηλ. της "οργανικής" διανόησης...
Απο τα βιβλία του ξεχωρίζω:
-Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα
-Καταφύγιο Ιδεών
-Τα καθ' εαυτόν
-Σχόλιο στο Άσμα Ασμάτων
-Προτάσεις Κριτικής Οντολογίας
-Το πρόσωπο και ο έρως
-Αλφαβητάρι της πίστης
-Η ελευθερία του ήθους
Αγαπητοί φίλοι, υπάρχει και αντίλογος στη φιλοσοφία και τη θεολογία του κ. Γιανναρά. Δείτε το παρακάτω ιστολόγιο:
http://amethystosbooks.blogspot.com/
Καλησπέρα σε όλους. Για τον Χ. Γιανναρά υπάρχει ένα αφιέρωμα στο www.antifono.gr
Συγκεκριμένα, στο μενού Πρόσωπα(α_λ)/Γιανναράς/Απόπειρα Βιογραφικού
Ευχαριστώ Πολύ
Τον εκτιμώ απεριόριστα, δεν θα πω πολλα, μονο καποιες παρατηρήσεις:
-όπως είπαν και άλλοι, πρέπει να διαβαστεί το "Εναντια στη θρησκεία" πριν αποφανθούμε "θρήσκος" ή "ο Γιανναράς δεν μπορεί να μ' ενδιαφέρει, επειδή δεν μ'ενδιαφέρει η θρησκεία".
-οσον αφορά πολλά "ατοπήματα", πιστεύω ακράδαντα πως είναι ηθελημένη η προσπάθεια να παρερμηνευθούν κάποια πράματα. Επί παραδείγματι, στο "περιστατικό Γιαννάκου" ο Γιανναράς νόμιζε ότι έχει δηλώσει άθεη και αναρωτιέται πως γίνεται σε μια χώρα με 80%-90% ορθοδόξους να είναι υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κάποιος άθεος και ιδεολογικός πολέμιος των... ένθεων. Τώρα προβλήθηκε ότι ο Γιανναράς είπε "κάψτε την, είναι άθεη!". Και επειδή πες, πες, κάτι θα μείνει, έ, κάτι έμεινε. Το ίδιο με τον Κίσσινγκερ: όταν αναφέρθηκε σ' αυτό ο Γιανναράς, η «είδηση», ψεύτικη ή αληθινή, δημοσιευθεί στον Οικονομικό Ταχυδρόμο του οργανισμού Λαμπράκη. Ο Γιανναράς πήρε την είδηση σαν αφορμή για να σχολιάσει κάτι άλλο, την κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα. Όμως, ο Πρετεντέρης, γράφοντας από το λαμπράκειο έντυπο «Βήμα»,… άλλαξε λίγο τις εντυπώσεις. Πες, πες…. κάτι έμεινε κι από κει.
Δίδαγμα: πριν πούμε τον Γιανναρά εθνικιστή, να ρίξουμε μια ματιά και στο τί λέει από τη δική του, ιδιαίτερη, οπτική γωνία και όχι… από την οπτική γωνία του Πρετεντέρη! Για να το δει κανεις βέβαια από τη γιανναρική οπτική, ναι, θέλει κάποια… εξάσκηση, μια εξοικείωση με τη ΜΗ-ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΙΚΗ του σκέψη (πού να χωρέσει σε λιγότερες από χίλιες λέξεις;). Αλλά αξίζει. Πολύ λάσπη έχει πέσει στα ελλαδικά ΜουΜουΈ, κι αναρωτιέσαι κάποια στιγμή, γιατί τόση πρεμούρα.
Post a Comment